سید هادی کسایی زاده خبرنگار ضدفساد و مدیرمسئول ماهنامه میدان آزادی در جدید ترین بررسی پرونده های شائبه دار در کشور نوشت: داستان و راستان روزهای مدیریتی «محمود امین نژاد» مدیرعامل شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس را با یک پیشینه خانوادگی آغاز می کنم. در روزهای آغازین فصل پاییز۱۳۹۲ هنوز یک ماه از آغاز دولت حسن روحانی نگذشته بود که «اسماعیل جبارزاده» -دایی محمود امین نژاد- به دلیل عضویت در حزب کارگزاران سازندگی و نزدیکی افکار سیاسی به دولت بعنوان استاندار آذربایجان شرقی منصوب شد. البته جبارزاده در کارنامه خود ۴ دوره نمایندگی مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی را هم به همراه داشت. در همان دوران استانداری دایی جان، که تا سال ۱۳۹۶ ادامه داشت آرام آرام تاس «محمود» هم خوش درخشید و در دولت نزدیک به تفکرات سیاسی خانوادگی او هم پله های ترقی را در نروید!

در نخستین روزهای آغاز فصل گرم تابستان ۱۳۹۵ «محمود امین نژاد» ۴۵ ساله مدیر عامل وقت مجتمع پتروشیمی استان لرستان طی حکمی از سوی «عادل نژاد سلیم» مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به سمت مدیرعامل شرکت پالایش گاز بید بلند خلیج فارس منصوب شد. البته قرعه خوش شانسی برای دایی آقای مهندس هم خوش نشست و مرحوم «اسماعیل جبارزاده» چند ماه بعد بعنوان معاون سیاسی وزیرکشور منصوب شد.
«محمود امین نژاد» دقیقا زمانی بعنوان مدیرعامل شرکت پالایش گاز بید بلند خلیج فارس منصوب شد که کنسرسیوم متشکل از دو شرکت توانمند «سازه» و «جهانپارس» در حوزه مهندسی،تدارکات و اجرای ساخت پالایشگاه با مشکلاتی همراه بودند و همین موجب شده بود تا طی فرایندی قانونی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس سهامدار اصلی پروژه شود.

*پالایشگاه بیدبلند ابر پروژه ایرانی

باید گفت که پالایشگاه گاز بید بلند ابر پروژه ای در شهرستان بهبهان است که ظرفیت پالایش 60 میلیون متر مکعب گاز در روز را دارد که 85 درصدش گاز ورودی ترش و 15 درصد را گاز شیرین تشکیل می دهد و خوراک این پالایشگاه از چهار NGL در گستره سه استان کشور راسا” توسط بیدبلند خلیج فارس جمع‌آوری و منتقل می شود به عبارت دیگر خوراک این طرح از NGL های 900، 1000، 1200 و1300 و پس از پالایش، بخشی از محصول با طی فاصله 100 کیلومتر به تاسیسات ماهشهر و اسکله صادراتی منتقل می شود. پروژه ای که سالانه 700 میلیون دلار ارزآوری خواهد داشت.

با تغییر دولت حسن روحانی اوضاع کمی برای «امین نژاد» بغرنج شد چون در کشور ایران متاسفانه دولت ها تمایل دارند مدیران نزدیک به تفکرات و گرایشات سیاسی آنها منصوب شوند. با این حال تلاش های این مدیر میانسال موجب شد تا چند سالی روی صندلی نیم خیز بماند اما در دی ماه ۱۴۰۰ بعد از انتصاب عبدالعلی علی عسکری مدیرسابق صدا و سیما بعنوان مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس ورق برگشت. هرچند «امین نژاد» تلاش کرد خود را به علی عسکری ثابت کند اما اختلاف نظرهایی هم به گوش می رسد.

*قرارداد طرح فلر با شرکت پالایشگاه بید بلند و انتخاب مدیراجرایی پروژه ها
دو سال بعد از فعالیت امین نژاد بعنوان مدیر شرکت پالایش گاز بید بلند ماجرای تامین خوراک این پالایشگاه کلید خورد به نحوی که در تاریخ دی ماه ۱۳۹۷ با دستور رئیس جمهور وقت (حسن روحانی) قرار شد با هدف تامین گازهای خوراک مورد نیاز به میزان ۲۰۰۰ میلیون استاندارد فوت مکعب طرح جمع آوری گازهای مشعل (طرح فلر) اجرا شود.

برای همین قراردادی فی مابین شرکت مناطق نفت خیز جنوب به مدیریت و امضای احمد محمدی و شرکت پالایش بید بلند خلیج فارس به مدیریت و امضای محمود امین نژاد به مدت ۴۲ ماه (حدود ۳.۵ سال) در تاریخ ۲۶ اسفند ماه ۱۳۹۷ در ۲۳ ماده منعقد شد.

حالا شرکت پالایش بید بلند برای اجرای این قرارداد باید ۲۸ پروژه زیرمجموعه برای احداث ایستگاه های پیش تراکم، جمع آوری گازهای همراه و مازاد، بهسازی کمپرسورها، احداث خطوط انتقال، نم زدایی و غیره … را طی فرایندی با برگزاری مناقصات و انتخاب پیمانکار اجرایی کند.

مدیریت شرکت پالایش گاز بید بلند تصمیم بر آن گرفت که مدیریت اجرای طرح را به شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی (پیدمکو) به مدیرعاملی صفرعلی بابایی و امضای حبیب الله بی طرف بعنوان رئیس هیات مدیره واگذار کند. اما اینکه این تصمیم بر اساس برگزاری مناقصه یا دستور خاص رخ داده هیچ سند و مدرکی در دست نیست. با این حال در تاریخ آذرماه 1398 قراردادی فی ما بین این دو شرکت به شماره قرارداد PGB/98-126 منعقد شد.

*حبیب الله بی طرف قرارداد کیست؟ 

حبیب الله بی طرف امضاء کننده این قرارداد کیست؟ او عضو جبهه مشارکت اسلامی و هم اکنون بعنوان عضو هیات علمی دانشگاه تهران و عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی استان تهران فعالیت می کند که در کارنامه مدیریتی اش استاندار یزد در دوران جنگ تحمیلی، معاون وزیر نیرو در دولت آیت الله هاشمی رفسنجانی، وزیر نیرو در دولت سید محمد خاتمی و معاون وزیرنفت در دولت حسن روحانی بیشتر به چشم می خورد. همچنین صفرعلی بابایی کارشناس ارشد مهندسی برق که از او در سایت شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس بعنوان مغز متفکر مدیریت پروژه پتروشیمی ایران نام برده شده در ۲۰ مهرماه ۱۳۹۳ در دولت حسن روحانی بعنوان مدیرعامل شرکت توسعه صنایع پتروشیمی خلیج فارس منصوب شده است.

حبیب الله بیطرف و صفرعلی بابایی بعنوان مدیران اصلی شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی بر اساس این قرارداد موظف و مکلف بودند تا این پروژه بزرگ ملی را در مدت ۳.۵ سال به سرانجام برسانند که حالا پس از گذشت حدود ۳ سال از این قرارداد ۲۷۵ میلیاردتومانی برای آنها و دریافت حدود ۸۰ میلیارد تومان از این قرارداد فقط ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته که این به معنای عدم توانایی و مدیریت درست اجرای پروژه از سوی پیدمکو و عدم نظارت درست در اجرای مفاد قرارداد از سوی شرکت پالایش بید بلند به مدیریت امین نژاد محسوب می شود.

*«پناه صنعت پارت» چطور شرکت های غول را کنار زد و قرارداد ۲ هزارمیلیاردی منعقد کرد؟

یکی از دلایل تعلل در اتمام پروژه ها را می توانیم به عدم انتخاب پیمانکاران حرفه ای با امتیاز بالا عنوان کنیم به نحوی که بعنوان مثال در انتخاب پیمانکار احداث واحد نم زدایی و فشارافزایی تحت عنوان پروژه ایستگاه جدید بی بی حکیمه ۱ یک شرکت مهندسی و ساختمانی به نام «پناه صنعت پارت» که مدیریت آن برعهده شهرام غیاثی مقدم و ریاست هیات مدیره آن برعهده نورمحمد پناهی است برنده مناقصه می شوند در حالی که در این مناقصه شرکت های غولی مانند شرکت چگالش، جهانپارس، پیدک شیراز و جندی شاپور هم با رزومه و امتیاز بسیار بالا مشارکت و حضور داشتند. اما در نهایت پناه صنعت پارت انتخاب می شود. چرا؟

لازم است سازمان بازرسی کل کشور در مورد نحوه انتخاب پیمانکار در این بخش ورود کند. چراکه مبلغ این قرارداد چیزی حدود ۲ هزار میلیاردتومان ارزی و ریالی است که با این مبلغ هم به دلیل اطاله اجرای پروژه ها و نوسانات بازار به اتمام نخواهد رسید.

*آیا شرکت ماشین سازی کاوه تاکنون خط لوله تولید یا احداث کرده است؟

پروژه فرعی دیگری از ۲۸ پروژه مورد نیاز طرح «فلر» تحت مدیریت «پیدمکو» با نام گروه پروژه های تعویض خطوط لوله انتقال گاز و گاز مایع به شرکت صنایع ماشین سازی کاوه به مبلغ قرارداد حدود ۷۰۰ میلیارد تومان (ارزی و ریالی) در تاریخ آذرماه ۱۴۰۰ واگذار شد. با بررسی سایت رسمی شرکت ماشین سازی کاوه (کاوه مبدل) می توان گفت که این شرکت تاکنون هیچ پروژه احداث خط لوله ای انجام نداده و اگر هم انجام داده باشد هیچ مشخصات و رزومه ای در این سایت مشاهده نمی شود. حالا این سوال مطرح می شود که این شرکت بر اساس چه مبنایی به امتیاز مورد نیاز فنی و اجرایی مورد قبول در این پروژه دست یافته است؟ آیا این نکته که شرکت ماشین سازی کاوه با مشارکت شرکت خوشنام و با تجربه ستیران (شرکت ایرانی-فرانسوی) در مناقصه برنده شده درست است؟آیا شرکت ستیران در اجرای پروژه نقش محسوس دارد یا فقط بعنوان یک اهرم و ابزار از آن استفاده شده و سهم خود را دریافت کرده و رفته است؟ پرسشی که باید مدیران ستیران و پیدمکو به آن پاسخ دهند!

بر اساس چه مبنایی مناقصات محدود برگزار شد؟

آنچه در این پرونده جای سوال دارد آنکه بر چه مبنایی برگزاری مناقصات از سوی شرکت پیدمکو تحت فرمان و نظارت شرکت پالایش بید بلند به صورت محدود برگزار شد؟ آیا حکم دولتی و حکومتی داشتند یا بر مبنای قانون یا بخشنامه ای بوده که رسانه و افکار عمومی از آن بی اطلاع است؟

*چرا قرارداد ارزی ریالی به شرکت صنایع انرژی صرفا ارزی پرداخت شده است؟

بر اساس بند ۵-۱-۲ قرارداد میان شرکت پالایش بیدبلند و شرکت ملی مناطق نفت خیزجنوب، این پرسش متبادر می شود که آیا واگذاری قرارداد صرفا به صورت ارزی به شرکت طراحی و مهندسی صنایع انرژی مجاز است؟ در حالی که بر اساس بند ذکر شده باید قراردادها به صورت ارزی و ریالی واگذار شوند. نکته دیگر آنکه این شرکت بیشترخریدش بر اساس بخشنامه ۲۰/۲-۸۴ مورخ ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ با امضای وزیر نفت باید از محصولات داخلی باشد اما چرا تمام قرارداد ۹۰ میلیون یورویی به صورت صرفا ارزی منعقد شده است؟ آیا شرکت پالایش بیدبلند خلیج فارس صرافی دارد یا باید شرکت طراحی و مهندسی صنایع انرژی به خیابان فردوسی تهران برای تبدیل یورو به ریال برود؟به واقع باید گفت که ۲۵۰۰ میلیارد تومان پول کمی نیست! در حالی که این شرکت حداقل تاکنون ۶ میلیون یورو بعنوان پیش پرداخت دریافت کرده است و این پرسش مطرح می شود که این پول به چه نحوی دریافت و چطور به ریال تبدیل شده است؟ آیا رسانه حق ندارد تمامی قراردادها را در اختیار داشته باشد؟ آیا این شرکت ضمانت نامه رفع تعهدات ارزی را در دفتر اسناد رسمی امضا کرده است؟

*میثم معظمی و قرارداد ۲۶۰۰ میلیارد تومانی در طرح فلر

در ادامه این گزارش به مورد دیگری اشاره می کنیم. شرکت مهندسی و توسعه پترو سازه مبین با مشارکت گروه مهندسین مشاور پارس با هدف اجرای پروژه نم زدایی وارد اجرا می شوند که با قرارداد حدود ۲۶۰۰ میلیارد تومانی ارزی و ریالی بخشی از کار را از تاریخ تیرماه ۱۴۰۰ برعهده می گیرند که در همان ابتدا حدود ۶ میلیون یورو دریافت می کنند. حالا اگر یک جستجو در اعضای هیات مدیره این شرکت داشته باشیم به نام میثم معظمی (آقازاده) برمی خوریم که بعنوان رئیس هیات مدیره در کنار حسین شریف آبادی مدیرعامل این شرکت که همزمان رئیس مدیره چندین شرکت دیگر است نقش آفرینی می کند. میثم معظمی کیست؟ او فرزند منصور معظمی معاون سابق وزیر صنعت معدن و تجارت در دولت حسن روحانی، مدیرعامل اسبق سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران است، که سابق بر این از مدیرانِ ارشدِ وزارت نفت، مدیرعامل شرکت ملی گاز، مدیرعامل شرکت پتروشیمی خارک و عضو هیئت مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی و سفیر ایران در برزیل بوده است. حالا فرزند او به چه نحوی وارد این پروژه شده هم جای شفافیت دارد.

*داستان شرکت نیکان تک ایرانیان

در این گزارش جدای از موضوع نحوه انتخاب شرکت ها در اجرای پروژه ها می خواهیم به این نکته و اطلاعات عمومی هم دست یابیم که چرا شرکت پالایش بیدبلند خلیج فارس تمام مسئولیت خرید پروژه ها را به یک شرکت خاص داده است؟ بعنوان مثال بخش زیادی از تامین لوله های مورد نیاز این پروژه ملی از سوی شرکت نیکان تک ایرانیان در دو مناقصه پشت سرهم خریداری شده است. سوالی که مطرح می شود آنکه وقتی تولید برخی لوله های بدون درز توسط صنعتگران داخلی مثلا در شرکت لوله سازی اسفراین تولید می شود چه نیازی به تامین لوله از خارج کشور است؟

اجرای طرح فلر ۱۱۰۹ میلیون دلار یعنی چیزی حدود ۳۱ هزار میلیاردتومان هزینه دارد اما تا امروز!

جهت تنویرافکار عمومی قرارداد اجرای پروژه بزرگ «فلر» حدود ۱۱۰۹ میلیون دلار یعنی چیزی حدود ۳۱ هزار میلیاردتومان است که تا کنون ۷ هزارمیلیارد تومان آن به شرکت ها و جهت خریدپرداخت شده و حدود ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. و سوال این است که چرا و به چه دلیلی این پروژه اینقدر زمان برده است و چه نفعی برای چه افراد و شرکت هایی در طولانی کردن اجرای پروژه لحاظ می شود؟

در حالی که با طولانی تر شدن مدت زمان اتمام پروژه هزینه های آن بیشتر خواهد شد. حتی برخی مهندسان به شوخی می گویند که این پروژه هیچ وقت تمام نخواهد شد. به زبان عامیه و بازاری از کل پروژه ۱۱۰۹ میلیون دلاری فقط ۲۰ درصد پیشرفت داشته که بر اساس نرخ دلار سال ۹۸ حدود ۵۳۸ میلیون دلار برای اجرای آن پرداخت شده و حالا با اتمام زمان پروژه و افزایش نرخ تعرفه ها و دلار باید شاهد افزایش ۲ برابری مبلغ قرارداد تا سقف ۲۰۰۰ میلیون دلار باشیم.

سوال دیگر آنکه شرکت پالایش گاز بیدبلند چند میلیون دلار تسهیلات و چند میلیارد تومان اعتبار از بانک های تجارت، اقتصاد نوین و ملت اخذ کرد و سود آن چند درصد بوده و به چه نحوی دریافت و پرداخت می شود؟

چرا حتما باید شرکت «پیدمکو» پیمانکار دوم پروژه باشد؟

چرا برخلاف عرف جهانی قرارداد «پیدمکو» با بیدبلند خلیج فارس فقط ۲۷۴ میلیارد تومان است؟

آیا شرکت هایی هستند که زیر سقف ۸۰ درصد منفی برنده مناقصه شده باشند؟

آیا مراودات مالی با شرکت ها فقط ریالی و ارزی از طریق بانک بوده یا به صورت «کش» هم مراودات مالی داشته اند؟