پایگاه اطلاع رسانی ماهنامه میدان آزادی| سید هادی کسایی زاده| عنوان مافیای پلاستیک را خودم بر روی این آسیب زیست محیطی قراردادم. چرا که پس از گذشت یک دهه همچنان زمین های کشاورزی در حاشیه روستاهای بخش کهریزک در جنوب تهران به اتباع بیگانه ماهانه 50 تا 100 میلیون تومان اجاره داده می شود تا آنها با کشیدن حصاری از جنس ایرانیک و فنس و استقرار دستگاه های خردکن با تیغه های قوی ضایعات پلاستیک را جمع آوری و دپو کرده و پس از شستشو و خرد کردن به مواد اولیه تولید پلاستیک تبدیل کنند.

اقدامی که همیشه با بوی تعفن و خروج گازهای سمی و آلودگی خاک و آب در منطقه همراه است. این در حالی است که ماده ۱۴ قانون حفاظت از خاک می‌گوید: در صورت بروز آلودگی خاک، آلوده‌کننده مکلف است مراتب را بلافاصله به نزدیک‌ترین اداره حفاظت محیط زیست اطلاع دهد و با هماهنگی و تأیید اداره مذکور، آلودگی خاک را تا رسیدن به حدود مجاز برطرف کند.

مستنکف از ارائه گزارش آلودگی موضوع این ماده با ارائه‌کننده گزارش خلاف واقع، با حکم مراجع قضائی به جزای نقدی درجه (۸) موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شود. همچنین بر اساس ماده ۱۵ همین قانون، محیط زیست مکلف است نسبت به شناسایی واحدهای آلاینده خاک اقدام نموده و به آلوده کننده اخطار دهد که ظرف مهلت معینی متناسب با نوع ماده آلاینده نسبت به حذف و رفع منشأ آلودگی، بازسازی خاک و جبران خسارت وارده اقدام کند.

مستنکف علاوه بر توقف فعالیت، رفع آلودگی و جبران خسارت زیست محیطی به جزای نقدی دو تا پنج برابر خسارت وارده و در صورت تکرار علاوه بر موارد یادشده به حداکثر جزای نقدی با حکم مراجع قضائی محکوم می‌شود. آیا اداره محیط زیست شهرستان ری اقدام کرده است؟ آیا جریمه کرده اند؟ این سوالات در حالی است که در دوره فرمانداری حسین توکلی کجانی که امروز پس از برکناری بعنوان یکی از مدیران آستان سیدالکریم(ع) مشغول به کار است هیچ اقدامی برای برخورد با این جنایت زیست محیطی رخ نداد و فرماندار بعدی با وجود پیگیری های زیاد موفق به مقابله با این مافیا نشده است.

چطور ۵۰۰ قطعه زمین کشاورزی فقط در چند روستا تبدیل به کارگاه تفکیک و بازیافت زباله‌های پلاستیکی می شود در حالی که نیروی انتظامی، جهادکشاورزی، اتاق اصناف و دستگاه‌های نظارتی هر روز در حال گشت زنی در منطقه هستند؟

آیا از چشم این نیروهای کارآزموده پنهان بوده اند؟ چطور برق سه فاز سر از این زمین های کشاورزی درآورده در حالی که نیاز نبوده است؟ این در حالی است که رهبرانقلاب در مراسم روزدرختکاری در سال های اخیر فرمودند: یکی از خصوصیات افراد لجوج‌ وخبیث، این است که حرث و نسل را از بین می برد، فاسد می کند؛ کشت را یعنی تولید گیاهی را و تولید انسانی را نابود می کند و از بین می برد.

حضرت آیت الله خامنه ای حتی فتوایی در این خصوص دارند و فرمودند: اگر کاری انجام بدهیم که آرامش محیط زیست دیگران برهم بخورد یا حتی شرایط زیستی حیوانات و گیاهان بی‌جهت دچار مسئله شود و آنها آزار ببینند، این کار جایز نیست.

امین بابایی بخشدار وقت کهریزک در جمع خبرنگاران گفته است: تخلیه روزانه ۸ هزار تن زباله کلانشهر تهران در آرادکوه و ۴ هزار تن فاضلاب وضعیت محیط زیست و نفس اهالی را به شماره انداخته است، در عین حال شیرابه‌های ماشین‌های حمل زباله و راه افتادن جوی از شیرابه‌ها در معابر نه تنها به لحاظ بصری که به لحاظ بهداشتی نیز بسیاری از الزامات و قوانین بهداشتی را زیرپا گذاشته است.

چون بازیافت پلاستیک بازار داغی دارد و کار کثیفی است، بسیاری از کارگران ایرانی حاضر به حضور در این فعالیت نیستند و عمدتاً صاحبان این کارگاه‌ها از نیروهای افغان به ویژه اتباع افغان غیرمجاز و معتادان متجاهر استفاده می‌کنند که به اصطلاح آن‌ها را در حالت خماری نگه داشته و به جای زباله به آن‌ها موادمخدر می‌دهند.ما همواره اتباع افغانستانی را برادر و خواهر خود می‌دانیم اما اتباع غیرمجاز که به صورت غیرمجاز وارد کشور می‌شوند قطعاً آسیب‌ها و عارضه‌هایی بسیاری را ایجاد می‌کنند که به معضلی جدی در سطح استان تهران تبدیل شده است.

*تبدیل ضایعات پلاستیک آب و برق بیشتری نسبت به کشاورزی مصرف دارد
وی افزود: افزایش مراکز بازیافت پلاستیک، سبب شده تا اراضی کشاورزی در حوزه صیفی‌جات و ذرت خشکانده شود و از آنجا که بهره بالایی دارد، مراکز تفکیک زباله به اتباع اجاره داده می‌شود که در سال 99 عمدتاً اجاره ۹ میلیون تا ۶۷ میلیون تومانی دریافت می‌کنند و با فنس‌کشی این اراضی و غرفه‌بندی و جمع‌آوری پلاستیک حتی اقدام به حفر چاه جهت انتقال آب می‌کنند. بخشدار وقت کهریزک همچنین بیان کرد: برق این مراکز هم به صورت غیرمجاز استفاده می‌شود، این در حالی است که مصرف آب برای آسیاب پلاستیک بسیار زیاد و ۲.۳ دهم درصد بالاتر از میزان آبی است که برای کشت صیفی‌جات استفاده می‌شود و این‌گونه پلاستیک بلای جان اراضی کشاورزی منطقه شده است.

*مافیای پلاستیک به بخشدار درخواست رشوه نیم میلیاردی کردند
این در حالی است که بخشدار وقت کهریزک در تابستان 1399 پس از تخریب ویلاهای غیرمجاز در منطقه تحت مدیریت خود به سراغ مافیای بازیافت ضایعات پلاستیک در زمین های کشاورزی رفت و به آنها هشدار داد منطقه را ترک کنند. در فضای مجازی عنوان شد که به او درخواست رشوه ۵۰۰ میلیون تومانی هم داده اند که جای تامل دارد.

در همان ایام طی تماس تلفنی با امین بابایی در مورد این چالش پرسش کردیم که گفت: همانطور که اجازه ساخت و ساز غیرمجاز در کهریزک را ندادیم هیچ رحمی هم به افرادی که زمین های کشاورزی روستائیان را محلی برای درآمد از طلای کثیف کردند بی آنکه بدانند چه خسارتی به خاک و هوای شهر وارد می کنند نخواهیم کرد. اخطار آخر را هم به تمامی آنها داده ایم و قطعا با دستور دادستان برخورد قاطع خواهم کرد.

بخشدار وقت کهریزک در مورد درخواست رشوه نیم میلیارد تومانی هم گفت: وقتی پای هزاران میلیارد درآمد در میان باشد این عدد بسیار ناچیز است. آنها آنقدر آدم خریــد و فــــروش کردند که تصور می کنند هر فردی را می توانند با پول خریداری کنند. قطعا هر که در این پرونده قصور کرده باید پاسخگو باشد اما اولویت نخست ما نجات زمین های کشاورزی، روستاها به ویژه شهروندان کهریزک است.

*قاضی ساری: مدیران محیط زیست و فرمانداری وظایف خود را درست انجام ندادند
از قاضی محمد ساری معاون سابق دادگستری کهریزک در مورد مافیای پلاستیک و اینکه چرا همچنان جولان می‌دهند و جرات برخورد با آنها از سوی فرماندار وقت و نهادها میسر نبود سوال کردم که وی در گفتگو با ماهنامه میدان آزادی گفت: بخش کهریزک دارای موقعیت خاصی است که نه خیلی دور از تهران است که برای مشاغل مختلف صرفی نداشته باشد ونه داخل تهران که تحت نظارت های مراجع نظارتی قرار گیرد و مناطق صعب العبوری هم دارد که ادارات مختلف کمتر به آن ها مراجعه می کنند. برای همین افرادی که می خواهند مشاغلی غیر مجاز داشته باشند در این مناطق این مشاغل را راه اندازی می کنند. از جمله این افراد مافیای پلاستیک هستند که ضایعات پلاستیک را خریداری و در زمین های کشاورزی اطراف کهریزک نگهداری و تفکیک و به فروش می رسانند و به خاک و آب منطقه آسیب وارد کردند.

این افراد متخلف عملاً کاربرد زمین های کشاورزی را از بین بردند. جناب آقای کسایی زاده مسئله مافیای پلاستیک بسیار گسترده و سازماندهی شده است و حجم زیادی از ضایعات پلاستیکی در منطقه موجود است. ما اراده جمع آوری این مافیا را داشتیم اما در عین حال برای بهتر شدن این وضعیت و ریشه کن شدن این مافیا ادارات مربوطه از جمله محیط زیست و فرمانداری و بخشداری باید متولی کار شوند.

این سازمان ها وظایفی که باید انجام می دادند را انجام ندادند، آنها باید مکان مناسب از جهت زیست محیطی ایجاد کنند که تحت نظارت محیط زیست باشد. ما به این قضیه ورود کردیم و به این نتیجه رسیدیم که اگر یک یک این مراکز را جمع آوری کنیم در انتقال به جای دیگر دچار مشکل خواهیم شد لذا نیاز به همکاری فرمانداری، بخشداری و سازمان محیط زیست و شهرداری دارد که در حال اجرا بودیم که من به دادگاه تجدیدنظر استان تهران منتقل شدم.

گفتگوی کوتاه با امین بابایی بخشدار سابق کهریزک درمورد مافیای پلاستیک موارد دیگری را برای ما بازگو می کند. امین بابایی در گفتگو با ماهنامه میدان آزادی می گوید: به صیانت از منویات مقام معظم رهبری مبنی بر حفظ زمین های کشاورزی و محیط زیستی و امنیت منابع غذایی دستورالعمل کلی از سوی وزارت کشور به ما ابلاغ شد و این امر در دستور کار قرار گرفت.

البته این روال از دوران قبل و از سوی بخشداران سابق پیگیری شده بود اما ابتر باقی مانده بود. شورای تامین برای ایجاد امنیت غذایی و حفظ اراضی کشاورزی تحت نظارت جهاد کشاورزی و محیط زیست، دو متولی اصلی این موضوع، مصوباتی را را به بخشداری ابلاغ کردند. در ابتدی سال 1400 احکام قضایی متناسب با موضوع را برای برخورد با متخلفانی که کاربری اراضی کشاورزی را تغییر داده بودند، اخذ کردیم.

از این جمله برخورد با افرادی بود که زمین ها را به قطعاتی برای تفکیک ضایعات پلاستیکی، به اتباع بیگانه واگذار کرده بودند. در این جریان، دو مرحله اقدام عملیاتی انجام شد. اولی درخصوص اراضی تغییر کاربری یافته در روستای شریف آباد بود که یکبار در دوره بخشداری حسین توکلی و مرحله نهایی توسط من و با یاری تمام دستگاه های متولی رسیدگی شد.

احکام قاطعی درباره جمع آوری انشعابات آب و برق یا هر برخورد قانونی مرتبط دیگر و برخورد با مالکین این اراضی اجر شد. مالکین به بهانه نبود یا کمبود آب، اراضی را که در ادوار گذشته منشا تولیدات کشاورزی بودند را به سمت سوی آسیب بیشتر محیط زیستی سوق داده بودند.

بابایی در پاسخ به اینکه آیا واقعا در آن منطقه کمبود آب وجود دارد؟ گفت: همانطور که از نام کهریزک مشخص است، کاهریز به معنای قنات است و در گذشته این منطقه محل قنات های بیشمار و از مناطق پرآب بوده است. اما پروژه های ساختمانی مثل احداث مترو سبب قطع انشعاب های آبی و تغییر سطح آب در منطقه شدند.

*بابایی: محیط زیست همت و قاطعیت لازم را نداشت
اما با تمام توضیحات این سوال مطرح است که چرا اراضی مجاور و هم سطح این مراکز تفکیک و بازیافت زباله، همچنان به کشت سبزیجات و صیفی جات متنوع ادامه دادند؟ پس آب هست. بخشدار سابق کهریزک در مورد اینکه آیا دستور قضایی صادر شده درخصوص مراکز بازیافت زباله بوده است یا فقط شامل بحث تغییر کاربری بوده است؟ گفت: دستور قضایی دال بر برچیدنم و پاکسازی اراضی از وجود ضایعاتی ها و تغییر کاربری های غیر متعارف است.

طبق قانون که در مواد 7 و 12 درمورد پسماند مندرج شده، متولی جمع آوری زباله در حریم و محدوده شهرها برعهده شهردار، در مناطق روستایی به عهده دهیار و خارج از این حلقه به عهده بخشداری است. با توجه به این که عمده این تغییر کاربری ها در حریم روستاها و شهرها رخ می‌دهد باید توسط شهرداری و دهیاری انجام شود اما این قانون درخصوص پسماندهای عادی تولیدی در فرایند روزمره است و موضوع ضایعات پلاستیکی دستگاه متولی باید حکم قضایی را با کمک و هماهنگی بخشداری درباره این متخلفان انجام دهند. این متولی که محیط‌زیست است همت و قاطعیت لازم برای برخورد با متخلفان را از خود نشان نداد.